Stijn Vanheule: Automatismen en psychose
Lacan’s oeuvre inzake psychose is in grote mate schatplichtig aan het werk van de Franse psychiater Gaëtan Gatian de Clérambault, bij wie Lacan ooit stage liep. de Clérambault was een klassieke biologische psychiater, die meende dat psychosen discreet of manifest tot uiting komen via automatische processen in het denken, het gevoelsleven of lichaamsgewaarwordingen. Deze processen documenteerde hij grondig in tal van publicaties. Na een conflict met de Clérambault deed Lacan zijn uiterste best om
de erfenis van zijn leermeester aan de kant te schuiven, maar vanaf de jaren 1950 lijkt hij zich te hebben verzoend met de belangrijke inspiratiebron die de Clérambault vormde. Getuige hiervan bijvoorbeeld Lacan’s focus op het elementair fenomeen en op de metonymie in de psychose. Lacan koppelt de Clérambault’s mechanische opvatting aan de hypothese van het onbewuste en ontwikkelt hiermee een nieuwe klinische benadering. Binnen de kliniek van de hedendaagse psychose laat de klinisch-theoretische link tussen de Clérambault en Lacan toe om de diagnosestelling aan te scherpen en de behandeling uit te puren
Referenties: Stijn Vanheule is professor aan de Faculteit Psychologie & Pedagogische Wetenschappen, Vakgroep Psychoanalyse en Raadplegingspsychologie, Universiteit Gent. Hij is lid van de Kring voor Pyschoanalyse en de NLS en heeft een privépraktijk in Gent.